منسوجات بی بافت چیست؟
منسوجات بی بافت به منسوجاتی گفته میشود که در آنها هیچگونه بافتی به کار نرفته و تنها از درهمرفتگی الیاف به روشهای مکانیکی، شیمیایی و حرارتی تشکیل شدهاند.
در این منسوجات الیاف یا به کمک عملیات سوزن زنی با همدیگر درگیر شده و در کنار هم نگه داشته میشوند و یا خود الیاف خاصیت ترمو پلاستیک داشته و بر اثر حرارت به همدیگر جوش خورده و طی فرآیندی به پارچه تبدیل میشوند؛ بنابراین برای تهیۀ این قبیل پارچه ها احتیاج به دستگاههای ریسندگی و بافندگی که در حالت عادی مورد استفاده هستند وجود ندارد.
ویژگی و عملکرد منحصر به فرد منسوجات بی بافت آنها را به محصولی پرکاربرد در زندگی روزمره تبدیل کرده است به طوریکه هر روز بدون اینکه بدانیم از آنها استفاده میکنیم.
تقریبا یک نسل از دورۀ منسوجات بی بافت که در انگلستان تولید میشود میگذرد. در عرض این حدود ۲۵ سال تعداد زیادی از محصولات جدید تولید شده است که نشان دهندۀ امکان رشد و فعالیت بیشتر در این مورد است.
منسوجات بی بافت را میتوان در صورت لزوم قابل جذب، تنفس، منعطف، مقاوم در برابر شعله، سبک، بدون پرز، قابل فرمدهی، نرم، پایدار، سفت و سخت، مقاوم در برابر پارگی و ضد آب تولید کرد.
البته بدیهیست که همۀ خصوصیات ذکر شده را نمیتوان در یک منسوج ایجاد کرد، خصوصاً آنهایی که متناقض هستند.
فرآیند تولید بیبافتها
در منسوجات بی بافت معمولاً الیاف كوچك یک لایۀ تارعنکبوتی را تشکیل داده و سپس اتصال آنها میتواند به صورت مكانیكی (مانند نمد، به روش سوزن زنی به گونهای كه اصطکاک بین الیاف منجر به ایجاد پارچه ای محکم شود) یا به روش شیمیایی (استفاده از چسب برای اتصال الیاف به یکدیگر) و یا روش حرارتی (استفاده از حرارت منجر به ذوب مواد اتصالدهنده که اغلب به فرم پودر، خمیر یا پلیمر مذاب هستند شود و در نتیجه الیاف در نقاط ذوب بهم میچسبند) انجام میشود.
الیاف مورد استفاده در پارچههای بی بافت
الیاف عنصر اصلی تشکیل دهندۀ منسوجات بی بافت هستند که تولیدکنندگان میتوانند تقریباً از هر نوع الیافی (الیاف سنتی نساجی یا الیاف پیشرفته) برای این منظور استفاده کنند.
انتخاب نوع الیاف به میزان قابل توجهی، خصوصیات محصول نهایی را تعیین میکند.
در انتخاب الیاف میبایست فاکتورهای مهمی از قبیل نیاز مشتری، صرفۀ اقتصادی، فرآیند پذیری، تغییر خصوصیات در اثر تشکیل وب و فرآیند تثبیت را در نظر گرفت.
الیاف می توانند به صورت فیلامنت یا الیاف استیپل و یا حتی نخ به کار روند.
جدول زیر الیاف قابل توجهی را که در صنعت بیبافت در سراسر جهان استفاده میشود را نشان میدهد.
الیاف پیشرفته | الیاف سنتی نساجی |
الیاف آرامید (کولار/ نومکس) | پلی الفین ها (پلی پروپیلن/ پلی استر) |
نایلون رسانا | نایلون |
الیاف دو جزئی | پنبه |
ملامین (مقاوم در برابر حرارت و شعله) | ویسکوز ریون |
الیاف توخالی (Hollow fibers) | پشم |
الیاف اسپاندکس(پلی اتر) | لایوسل |
پلی آمید 6 | مد اکریلیک |
الیاف شیشه | |
کلروفایبر | |
الیاف آنتی باکتریال | |
فولاد ضد زنگ | |
رشتۀ پلاستیک | |
پلی تترا فلوئورواتیلن (تفلون) | |
نانوفایبرها | |
الیاف co-PET ترموپلاستیک |
.
مزایای منسوجات بی بافت:
- پارچه های بی بافت را میتوان در محدوده وزنی تولید کرد.
- پارچه های بی بافت نخکش نمیشوند.
- سرعت بالای ماشین های تولیدی.
- حذف قابل ملاحظۀ مراحل تولیدی از جمله پروسه های ریسندگی و بافندگی و در نتیجه سرمایه گذاری اولیۀ کم تر، مصرف انرژی کم تر، نیروی انسانی کم تر، کاهش قیمت تمام شده
- پارچه های بی بافت را میتوان از الیاف بازیافتی تولید کرد.
- پارچه های بی بافت را میتوان از محلول تولید کرد.
- پارچه های بی بافت قابلیت نفوذ خوبی دارند (آب از آنها عبور میکند).
- تولید پارچه های بی بافت هزینۀ کمی دارد.
- الیاف به کار رفته در پارچه های بی بافت در خواص نهایی منسوج تاثیرگذار است (به عنوان مثال نمد پشم گرم و عایق است ؛ پارچه پلی استر سبک و الاستیک است).
معایب پارچههای بی بافت:
- انعطاف و شکل پذیری لایههای بی بافت نسبت به بافته شده ها کمتر است
- استحکام کمتر منسوجات بی بافتها نسبت به بافته شدهها
- ثبات سایشی و دوام مکانیکی پارچههای بیبافت نسبت به بافته شده ها کمتر است، به طور مثال به راحتی قابلیت تشکیل پیل را دارند
- تنوع طرحی زیادی ندارند
کاربرد منسوجات بی بافت:
- مراقبت و بهداشت شخصی
پوشک بچه، محصولات بهداشتی بانوان، پد بی اختیاری بزرگسالان، دستمال های خشک و مرطوب، همچنین پدهای شیردهی یا نوار بینی.
- بهداشت و درمان
پارچههای مخصوص عمل، روپوش و گان، ماسک صورت، باند و پانسمان زخم، روپوشهای ایزوله، روپوشهای جراحی، پرده ها و روکش های جراحی، لباس های مخصوص اسکراب جراحی، کلاه ها
- پوشاک
لایی لباس، لباسهای عایق و محافظ، لباس کار صنعتی، لباس محافظ در برابر مواد شیمیایی، اجزاء کفش و….
- خانه
دستمالهای مرطوب و گردگیری، تی بگ چای و قهوه، فیلترها، پارچه های رومبلی، روتختی، رومیزی و….
- خودرو
آسترهای صندوق عقب خودرو، آستر كاپوت خودرو، سقف خودرو، کفپوشهای خودرو، فیلتر هوا، فيلتر سوخت و…
- مصارف ساختمانی و ژئوتکستایلها
لایۀ زیرین سقف و کاشی، عایق حرارتی و صوتی، قیرگونی ایزوگام، دیوار داخل کانالها و سدها، زهکشی و….
- فیلتراسیون
فیلترهای بنزین، روغن و هوا، آب، قهوه، کیسه های چای، فیلترهای کارتریج مایع و کیسه ها، کیسه های خلاء
- مصارف صنعتی
روکش کابلها، مواد عایق کنده، لایۀ زیرین چرم مصنوعی، روکش و پوشانندهها، کامپوزیتها و….
- کاربردهای کشاورزی
محافظت کنندۀ دانهها و محصولات کشاورزی، محافظت کنندۀ گلخانه ها، کیسه های بسته بندی میوه و سبزیجات
روند رشد صنعت بی بافت
صنعت منسوجات بی بافت یکی از سریعترین صنایع در حال رشد در جهان نساجی است. این بازار پیچیده و متنوع به سرعت در حال توسعه است. طی بیست سال گذشته به طور متوسط حدود 10٪رشد داشته و این رشد در ده سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.
تولید منسوجات بی بافت تقریباً 20٪ ازکل تولید منسوجات است و این درصد سال به سال رشد میکند. مهمترین نکته در توسعۀ سریع و مقبولیت تجاری منسوجات بیبافت توانایی تولید مواد با ویژگیهای خاص در زمان کمتر و با قیمت مناسب است.
روند رشد این صنعت از سال 20-2010 در نمودار زیر قابل مشاهده است.
نتیجه
استفادۀ جهانی از پارچه های بی بافت روز به روز در حال افزایش است که این بازار بزرگ توسط تعداد کمی از کشورها کنترل میشود.
بنگلادش، هند و سایر کشورها فرصت زیادی برای تصاحب این بازار عظیم vh دارند و هیچ صنعتی به این میزان در سرتاسر جهان قابل توجه نیست.
در حال حاظر پیشرفت و تکنولوژیهای موجود در زمینۀ پوشاک آماده و سایر محصولات نساجی میتواند به راحتی بازار مصرف محصولات بی بافت را ایجاد کند.
ارسال دیدگاه